Hoe bewandel je een keerpunt in je leven?
Er zijn momenten waarop het oude achtergelaten mag worden en het nieuwe zich aandient. Dit moment komt vaak onverwacht, zonder dat je ervoor gekozen hebt. Wat zijn de kenmerken van dat moment en hoe maak je de transitie? Wat kan bewuste ontwikkeling daarin voor je betekenen?
De traditionele levensfases
De levensfases die we al lang kennen, zijn: Vroege jeugd waarin je geheel afhankelijk bent. Latere jeugd waarin jij zelf vorm begint te geven aan je leven, maar nog wel afhankelijk bent. Je zelfstandige leven waarin je je opleiding en vorming zelf ter hand neemt. Je arbeidzame leven waarin je een nieuw privéleven opbouwt. Vervolgens de periode daarna.
De nieuwe levensfases van deze tijd
Deze indeling voldoet echter niet meer voor de meeste mensen. De wereld verandert zo snel dat er zich in binnen de fases nieuwe overgangen aandienen. Ook zijn de overgangen niet meer zo helder als vroeger en zijn ze ook minder gekoppeld aan een bepaalde leeftijd. Laten we daartoe de fase bekijken waarin je je arbeidzame leven en privéleven opbouwt
De overgang naar het geheel zelfstandige leven
Na je opleiding ga je je leven opbouwen. Voor elke nieuwe fase geldt dat we aan het begin enthousiast en creatief zijn en dat er nog veel openligt. Tegelijkertijd vergt het doorzettingsvermogen en uitvoering van zowel leuke als minder leuke dingen. En de vragen waar je voor komt te staan zijn veel complexer zijn dan pak weg 20 jaar geleden. We spreken inmiddels van de Quarter Life Crisis die zich op zo’n moment kan aandienen.
De midlife crisis
Kom je door deze periode heen, dan geef je je leven vorm en kan je je settelen in je nieuwe bestaan. Je hebt nog alle energie om je leven, zowel professioneel als privé op te bouwen. Maar er komt een moment dat je qua levensenergie over je hoogtepunt heen bent. Je bent inmiddels geheel ingebed bent in de routines van je bestaan. Soms is dat benauwd, monotoon en saai. Dan komen er ineens levensvragen op die daarvoor irrelevant leken: Is dit het nu? Moet ik zo door? Mogelijk lijkt alles op losse schroeven te staan. Deze fase lijkt zich tegenwoordig ook eerder aan te dienen dan vroeger. Hoe beweeg je je door een fase heen?
In een nieuwe fase terechtkomen
Als je in een nieuwe fase belandt word je nog niet gehinderd door kennis en ervaring. Je behoort in zekere zin een naïeve hemelbestormer te zijn. Gegeven raad van ouderen is even niet relevant. Je gaat het allemaal zelf doen en je hebt de houding dat alles anders kan.
Een fase vervolmaken
Op een gegeven moment ga je je comfortabel voelen in een fase. Dat is prettig, maar je kunt je alleen verder ontwikkelen als je alle mogelijkheden afgraast en uitbuit met al het vernuft dat je hebt. Het is een heel karwei om met toewijding en doorzettingsvermogen er alles uit te halen, zowel op detail als overzichtsniveau.
Tekenen van verzadiging
Op een gegeven moment merk je dat je een verzadigingspunt bereikt hebt. Je hebt zo’n beetje alles gedaan en herhaling wordt vermoeiend en saai. Het inspireert en voed je niet meer. Nieuwe generaties met nieuwe zienswijzen treden je veld binnen. Dan kun je achterover gaan leunen. Maar dat is een recept voor problemen. Want doorgaan met iets dat je niet meer inspireert en wat niet meer echt bij je past leidt tot uitputting van je reserves, ook al lijkt het je gemakkelijk af te gaan.
Een fase durven afronden
Het vergt veel moed om tegen jezelf te zeggen dat deze fase geweest is, en dat je dus verder gaat. Want daar zit meestal veel aan vast. Dit is ook het moment waarop je aanloopt tegen de beperkingen van je vorming tot dan toe. Dat geldt voor je psychologische vorming, je sociale en relationele vorming, je omgang met je fysieke mogelijkheden en je professionele vorming. Kortom: Je komt in de wereld van de noodzaak van ‘permanente vorming’ terecht, waar je wellicht niet op gerekend had.
Crisis of bewuste ontwikkeling
Dan een nieuwe fase binnentreden vergt dat je deze verschijnselen van het bestaan aanneemt, dat je ze pikt en niet bestrijdt. Dat is soms lastig en pijnlijk. Er komt vaak ook veel woede en onmacht omhoog. Je kunt gaan ervaren dat dit moment veel groter is dan je kunt overzien. Daarom is dit ook het moment om je bewuste ontwikkeling ter hand te nemen.
Vragen die opdoemen serieus nemen
Ineens kunnen er allerlei vragen zijn. Wie ben ik geworden? Wie ben ik eigenlijk? Wat bezielt me echt? Wat is de kwaliteit van wat ik verworven heb? Hoe kan ik mij opnieuw openen naar de mensen die me echt aan mijn hart gaan? Wat mag ik los gaan laten en waar ga ik mijn toewijding en betrokkenheid aan geven? Ga je dit moment negeren en proberen te benaderen als ‘business as usual’, dan maak je kans op een veel grotere crisis.
Je eigenontwikkeling bewust ter hand nemen
Het is nu zaak, jezelf bewust schoon te maken van wat geweest is. Ineens zie je allerlei schaduwzijden van jezelf. Het is zaak die omhoog te laten komen en te transcenderen. Er dient zich wellicht een ‘donkere nacht van je ziel’ aan met slapeloze nachten. Deze heb je dan te bereizen ten behoeve van je ontwikkeling. Dan wordt deze periode heel wat anders dan onbewust en ongewild in een depressie terechtkomen. Dit vergt wel geduld en het vermogen om te wachten totdat het nieuwe zich aandient. Verbrand de schepen achter je niet, maar wacht op de helderheid die komen gaat.
Een nieuwe fase binnentreden
Dan kunnen de eerste lichtpuntjes en bouwstenen zich aankondigen. Het onderscheid tussen wat geweest is, waar je nog steeds van houdt en dat wat wezenlijk en belangrijk voor je is, is bewuster en wellicht scherper dan ooit tevoren. Ineens komt er een telefoontje of heb je een ontmoeting waardoor alles weer mogelijk is. Het devies is: ‘langszaam is snel’. Laat het zich ontvouwen en neem geen overhaaste beslissingen.
Wel zelf, maar niet alleen
We ontmoeten je graag in een van onze workshops of trainingen waarin je reisgenoten ontmoet die met dezelfde vragen bezig zijn en met zelfonderzoek en oefening bezig zijn om de volgende fase van hun leven bewust binnen te gaan.
