Verdriet heeft een functie die we vaak niet erkennen
Dat het leven ook pijn doet, lijken de meeste mensen te erkennen. Maar wordt ook erkend dat een depressie het gevolg is van het feit dat de pijn niet wordt uitgehuild? Vrolijk doen, directe behoeftebevrediging, leuke dingen doen aan de ene kant en depressief worden en wellicht antidepressiva slikken aan de andere kant lijken veel populairder. Verdriet heeft, zoals elke emotie, een functie: door verdriet kun je opnieuw beginnen. Hoe werkt dat?
Pijn en vreugde
In mijn vorige blog beschreef ik de hoe pijn en vreugde zich tot elkaar verhouden. Niet als een psychologische beleving, maar als de wijze waarop het bestaan werkt. Als we in de pijn de verwijzing naar vreugde niet kunnen vinden, leven we vanuit Integraal oogpunt in afscheiding met het bestaan. Het bestaan waar we zelf een inherent onderdeel van zijn. Waarom is het dan vaak zo moeilijk om in pijn de ook vreugde te zien.
Ik wil niet verdrietig zijn. Ik ben liever somber
Ik ken heel goed dat ik weet dat ik pijn heb, maar dat ‘ik er niet bij kan’. Tenminste zo noem ik dat dan. Met de jaren vlucht ik minder in pijn vermijdende schijnoplossingen zoals positief denken, vrolijk doen en mijzelf pleziertjes en geneugten bezorgen. Wat mij wel regelmatig gebeurt is dat ik zit te simmen, knorrig wordt en mij terugtrek. Een soort secundair huilen, waarbij verdriet een kwijnend bestaan leidt en zijn werk niet kan doen. Er is een somberheid, die ik zelfs wel prettig kan vinden omdat het de pijn afdekt.
Ik zeg ‘nee’ tegen iets
Ik lijk ik liever verbitterd en depri, dan dat ik de pijn toelaat. Pas als ik serieus stil sta, bij wat de situatie is, besef ik dat ik ‘nee’ zeg tegen iets dat pijn doet. Ik aanvaard niet dat het leven pijn doet. Op dat moment wil ik dat ook niet aanvaarden. Ik vind dat het leven geen pijn zou moeten doen. Eigenlijk moet het leven een grote rozentuin zijn, anders is het niet eerlijk en doe ik niet mee. In deze ‘nee’ zit mijn hele systeem vast. Ik ben koud en afstandelijk.
De bereidheid om mijn sombere beschermlaag los te laten
Dan is de vraag of ik bereid ben mijn sombere kijk los te laten zodat de pijn weer voelbaar wordt. Meer dan een bereidheid hoeft niet en is ook niet wenselijk, want druk zetten op loslaten werkt niet. Maar dat hoeft ook niet. Alleen de bereidheid zorgt er al voor dat mijn vaste pijn vermijdende mindset en lichaamshouding niet meer op slot zit. En als ik nauwkeurig waarneem, ervaar ik dat de gevoelsstroom die bij pijn hoort op gang komt.
Treuren en verdrietig zijn geeft warmte en liefde
Mijn fysieke houding geeft aan dat ik treur en de emotie verdriet begint in mij te stromen. Om de pleister van de pijnwond af te halen en meer ruimte onder de beschermende houding te maken kan ik uiteraard aanvullende technieken gebruiken. Energetisch werk en Ademwerk zijn daarvoor heel geschikt. Wellicht is traumawerk ondersteunend. Dan kan er een emotionele dijkdoorbraak komen en kan het lichaam gaan huilen en kan de wond in de ziel erkend worden. Dan begint de heling vanzelf op gang te komen. Al tijdens deze catharsis wordt het lichaam weer warm. Ook hart en ziel worden weer warm en liefde kan weer stromen. Het verlangen om te leven komt weer vrij.
Aanvaarding en compassie
Als heling op gang komt, kan het perspectief op pijn en op datgene wat pijn heeft gedaan veranderen. Het is mogelijk om te aanvaarden dat de pijn er is en dat iets pijn heeft gedaan. Het vechten tegen het pijnlijke mag gaan stoppen. Er komt aanvaarding en voorbij die aanvaarding kan compassie groeien. Ook kan doorzien worden dat lijden eruit bestaat dat pijn bevochten wordt. Daarom wordt gezegd: Pijn is onvermijdelijk, maar lijden is optioneel.
Verdriet brengt pijn weer in relatie tot vreugde
Verdriet wijst ons de weg terug, naar de grond van het bestaan waarin pijn alleen kan bestaan tegen de achtergrond dat de puls van het bestaan, waar we altijd in opgenomen zijn, die vreugdevol is. Als we niet meer in ‘pijn’ of ‘vreugde’ leven, bestaan ze synchroon.
Geen oplossing, maar het wonder van het bestaan
Als je nu denkt: ‘Gelukkig is er een oplossing’, ben je in de val gelopen. Het bestaan doet het perfect in de gehele dynamiek van pijn, pijn vermijden en jezelf daarmee afscheiden van je hart en ziel. Vervolgens in de tocht terug waarbij je je weer verenigd met jezelf. Verdriet doet zijn werk en aanvaarding, compassie en vreugde zijn je deel. En zo doet het wonder van het bestaan zijn werk en jij mag erbij zijn.
